Kleszcze są nosicielami patogenów chorobotwórczych, czyli przenoszą na nas bardzo niebezpieczne choroby, takie jak na przykład: kleszczowe zapalenie mózgu czy boreliozę. Co więcej, Polska posiada jedną z największych populacji kleszczy w całej Europie. Niestety nawet co trzeci kleszcz żyjący w Polsce jest nosicielem bakterii należących do krętków, które powodują boreliozę. Pocieszeniem jest fakt, że pajęczaki te nie grożą nam przez cały rok - teoretycznie oczywiście. Kiedy rusza sezon na kleszcze? Jakie są choroby odkleszczowe? Jak się ochronić przed kleszczami?

Sezon na kleszcze

Kleszcz jest pajęczakiem, który zachowuje swoją aktywność przy temperaturze wyższej niż 7 stopni C. Dlatego też, w naszym kraju sezon na kleszcze trwa od marca do października. Wszystko zależy oczywiście od pogody, Wbrew opinii kleszcze i przenoszone przez nie choroby, nie są zagrożeniem dla człowieka tylko latem.

Co więcej, eksperci ostrzegają, aby nie przywiązywać się do nazwy „sezon kleszczowy”, ponieważ klimat się zmienia. W Polsce dawno nie mieliśmy zimy z z silnymi mrozami, które zmniejszyłyby populację tych pasożytów. Dodatkowo w latach z łagodną zimą, kleszcze mogą być aktywne praktycznie przez cały rok.

Prawdopodobieństwo tak zwanego „złapania” kleszcza na początku roku jest znacznie mniejsze. Nosimy wówczas grube oraz ciepłe ubrania, jednak nie powinno nas to skłonić do bagatelizowania tego zagrożenia. Wybierając się na spacery po lesie lub w okolicach zbiorników wodnych, które są naturalnymi siedliskami kleszczy, należy zachować wyjątkową ostrożność.

Pamiętajmy, że niedługo po usunięciu można wykonać badanie genetyczne kleszcza w celu wykluczenia chorób takich jak borelioza czy kleszczowe zapalenie mózgu.

Choroby odkleszczowe

Warto wiedzieć, że na świecie jest około 900 gatunków kleszczy, natomiast co trzeci pajęczak w Polsce jest nosicielem patogenów groźnych chorób, które  zagrażają ludziom i zwierzętom. Choroby odkleszczowe to głównie borelioza oraz kleszczowe zapalenie mózgu, jednak dość często występują również inne poważne choroby.

Borelioza z Lyme

Borelioza z Lyme to najczęściej występująca u ludzi choroba odkleszczowa. Chorobę wywołują bakterie z grupy Borrelia burgdorferi s., natomiast do zakażenia dochodzi w ciągu 24 godzin od ugryzienia. Dlatego bardzo ważne jest, aby jak najszybciej po odkryciu obecności kleszcza w naszym ciele usunąć go. Do najczęściej występujących objawów boreliozy zaliczamy między innymi: bóle mięśni, głowy oraz stawów, podobne do tych, jakie występują podczas grypy, rumień wędrujący w miejscu wgryzienia się pajęczaka, natomiast w fazie zaawansowanej często występuje silny ból oraz jedno- lub obustronne porażenie nerwu obwodowego mięśnia twarzowego.

Anaplazmoza

Anaplazmoza nie jest często występującą chorobą, jednak związane z nią powikłania mogą być groźne, szczególnie u osób starszych lub z obniżoną odpornością. Jest to choroba gorączkowa przenoszona przez kleszcze, natomiast okres wylęgania wynosi około 9 dni. Objawy najczęściej obejmują: bóle głowy, mięśni, brzucha, wysoką gorączkę, biegunkę oraz dreszcze.

Kleszczowe zapalenie mózgu

Kleszczowe zapalanie mózgu jest to wyjątkowo groźna choroba ośrodkowego układu nerwowego o ciężkim przebiegu. Najwięcej przypadków zachorowań pojawia się w czerwcu oraz w lipcu i we wrześniu oraz październiku. Warto wiedzieć, że u pacjentów, u których zdiagnozowano kleszczowe zapalenie mózgu wymagają hospitalizacji, która trwa wiele tygodni. Niestety, nie udało się jeszcze wynaleźć skutecznego leku na tę chorobę, natomiast leczenie ma charakter wyłącznie objawowy.

Babeszjoza

Bebeszjoza to choroba kojarzona głównie ze zwierzętami, jednak występuje także u ludzi. Potoczna nazwa tej choroby to tak zwana „malaria północy”, ponieważ w przeciwieństwie do Azji czy Afryki, patogen przenoszą nie komary, a kleszcze. Babeszjoza często towarzyszy boreliozie, jednak nie daje żadnych objawów lub są one podobne do przeziębienia. Dodatkowo występują po upływie mniej więcej 4 tygodni od ukąszenia. Natomiast rozpoznania dokonuje się poprzez badanie krwi, z kolei leczenie polega na przyjmowaniu leków przeciwmalarycznych.

Jak się ochronić przed kleszczami?

Wgryzienie się kleszcza w skórę jest niewyczuwalne. Ważne jest, aby po każdym spacerze w okolicach lasów, terenów zielonych blisko wody, łąkach, dokładnie obejrzeć swoje ciało, głównie zgięcia kolanowe oraz łokciowe, szyję i obszary za uszami. Koniecznie należy również obejrzeć naszego pupila jeśli z nim spacerujemy.

Repelenty znajdują również zastosowanie w profilaktyce chorób odkleszczowych. Jest to jedna z lepszych metod minimalizowania ryzyka kontaktu z tym pajęczakiem, właśnie poprzez zastosowanie odpowiednich środków chemicznych. Na wiosnę warto również rozważyć inny sposób zabezpieczenia, czyli szczepienie przeciw KZM.

Alternatywą dla tych metod ochrony przed kleszczami jest już tylko unikanie lasów oraz wszelkich terenów zielonych, co jest ciężko sobie wyobrazić szczególnie wiosną oraz latem.

Na co warto się zaszczepić na wiosnę

Zima powoli przemija, choć jeszcze nie pozwala o sobie zapomnieć… Czy jesteśmy już wolni od niebezpieczeństw związanych z typowymi czytaj dalej