Reklama
Rakotwórcze powietrze w Polsce, czyli o skutkach smogu

Charakterystyczna ciemna mgła, która spowija wiele polskich miast to nic innego jak smog, będący mieszaniną dymów z kominów, spalin i mgły. Zjawisko to powstaje w wyniku działalności człowieka, jak i niekorzystnych warunków przyrodniczych (brak wiatru, ukształtowanie terenu). Zbliżający się sezon grzewczy zawsze sprzyja rozwojowi smogu, dlatego też warto wiedzieć czym jest smog, jak oddziałuje na nasze zdrowie i jak się przed nim bronić?

Smog w Polsce

Problem smogu w Polsce nie jest sprawą ostatnich kilku lat. Tak naprawdę towarzyszył on nam od dziesięcioleci, powstając głównie za sprawą niskiej emisji, czyli wszelkich kominów z sektora bytowo-komunalnego czy drobnego przemysłu, umieszczonych poniżej 40 metrów nad ziemią. Dużym problemem jest również jakość kotłów i instalacji grzewczych oraz używanych paliw opałowych. Ponadto do smogu w Polsce przyczyniają się również gospodarka energetyczna oparta na węglu kamiennym i brunatnym oraz emisje spalin w ruchu ulicznym. Wyżej wymienione czynniki sprawiają, iż problem smogu nasila się zawsze wraz z sezonem grzewczym. Nie oznacza to jednak, iż smog w Polsce nie występuje w pozostałych miesiącach. Oprócz charakterystycznego dla miesięcy zimowych smogu londyńskiego, możemy również zaobserwować smog fotokatalityczny, tworzący się przy dłuższych okresach ciepłych temperatur (ok. 30°C) i dużym ruchu ulicznym.

Smog a zdrowie

Szacuje się, iż co roku z powodu zanieczyszczeń powietrza w Polsce umiera około 48 tys. osób. To tak, jak jakby jedno średniej wielkości miasto powiatowe znikało z powierzchni ziemi. Smog jest drugą po paleniu papierosów najczęstszą przyczyną zgonów spowodowanych działalnością człowieka. O ile jednak z papierosów możemy zrezygnować, o tyle naprawić jakość polskiego powietrza jest znacznie ciężej. Skutecznymi sposobami na poprawę jakości powietrza są filtry HEPA wykorzystywane w oczyszczaczach powietrza. Usuwają nie tylko składniki smogu w tym pył PM2,5, ale też niektóre bakterie, wirusy, alergeny roztoczy. Dzięki temu są też zalecane dla alergików. Serwis https://ranking-oczyszczaczy.pl doradza jak dobrać oczyszczacz powietrza do pomieszczenia, aby skutecznie usunął rakotwórcze frakcje. Osoby narażone na smog najczęściej zmagają się z następującymi schorzeniami:

Choroby układu sercowo-naczyniowego

Oddychanie powietrzem o dużym stężeniu pyłów zawieszonych, jak i tlenków siarki, azotu czy węgla przyczynia się do rozwoju miażdżycy, niewydolności serca, nadciśnienie tętniczego, zaburzeń rytmu serca czy udarów niedokrwiennych mózgu. Co więcej, w 2016 roku Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu ogłosiło wraz z Uniwersytetem Medycznym w Katowicach wyniki badań dot. wpływu jakości powietrza na układ krążenia. Jeden z głównych wniosków mówił o 6% procentowym wzroście śmiertelności w ujęciu ogólnym, gdy poziom PM10 w powietrzu przekraczał 200 ug/m3 (poziom informowania dla PM10). Zgony z powodu problemów sercowo-naczyniowych następowały o 8% częściej.

Choroby układu oddechowego

Smog jest też niezwykle groźne dla układu oddechowego, przyczyniając się do rozwoju alergii, astmy, zapaleń oskrzeli oraz płuc. Ponadto powoduje spłycenie oddechu, drapanie w gardle, duszności czy ataki kaszlu. Zanieczyszczenia powietrza wpływają także na zwiększoną umieralność z powodu przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP) czy raka płuc.

Popularny oczyszczacz powietrza Xiaomi Air Purifier 2h, którego recenzje można przeczytać na rankingu oczyszczaczy powietrza https://ranking-oczyszczaczy.pl/recenzje/xiaomi-air-purifier-2h, posiada cylindryczny filtr HEPA wraz z filtrem węglowym. Taki zestaw skutecznie chroni użytkowników przez przedostawaniem się do układu oddechowego najmniejszej z frakcji pyłów: PM1,0. Dzięki rozmiarom, dostaje się on z łatwością do układu oddechowego, a następnie do pęcherzyków płucnych, a tam z kolei się kumuluje prowadząc do chorób układu oddechowego.

Nowotwory

Rak płuc to jednak nie jedyny nowotwór, który rozwija się w naszym organizmie na skutek zanieczyszczeń powietrza. Powodują one również raka pęcherza moczowego. W 1989 roku Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) uznała benzo(a)piren za główny ludzki kancerogen. Oczywiście choroby te nie atakują z dnia na dzień. Kumulowane w organizmie szkodliwe substancje doprowadzają do mutacji w łańcuchu DNA, prowadząc do tworzenia się złych komórek nowotworowych. Średnio proces ten trwa około kilkanaście lat.

Alergie i choroby skórne

Wysokie stężenia smogu objawiają się reakcjami alergicznymi nie tylko w układzie oddechowym, ale także na skórze, prowadząc często do nawracających problemów z trądzikiem, szarzenia skóry czy atopowego zapalenia skóry.

Obniżona płodność

Problemy z płodnością, zagrożenia w czasie ciąży i gorsza odporność niemowląt to kolejne z negatywnych skutków smogu. Mężczyźni narażeni na wysokie stężenia pyłów zawieszonych oraz dwutlenku siarki często cierpią z powodu problemów z płodnością (uszkodzenie plemników oraz niższy poziom testosteronu). Kobiety zaś narażone są komplikacje w trakcie ciąży oraz mniejsze szanse na zapłodnienie metodą in vitro. Zwiększa się też ryzyko przedwczesnych porodów, a noworodki rodzą się z mniejszym obwodem główki i niższą masą urodzeniową. Ponadto naukowcy z Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego stwierdzili, iż wysokie stężenia benzo(a)pirenu, na które narażone są kobiety w ciąży mogą skutkować chorobami układu oddechowego u noworodków, a także niższym ilorazem inteligencji u starszych dzieci.

Niższa sprawność umysłowa

Demencja, niższy iloraz inteligencji, problemy z koncentracją czy podzielnością uwagi to także negatywne skutki długotrwałej ekspozycji. Do objawów chorób „posmogowych” zalicza się nie tylko te fizyczne, ale również psychiczne. W krajach o dużym natężeniu smogu większy jest też odsetek ludzi zmagających się z depresją i niską satysfakcją z życia.

Jak bronić się przed smogiem?

Warto przede wszystkim na bieżąco sprawdzać stan powietrza. Można to robić np. za pośrednictwem strony Generalnego Inspektoratu Ochrony Środowiska lub za pomocą dedykowanej aplikacji. W dni o dużym stężeniu smogu unikajmy otwierania okien i wietrzenia mieszkania. Eksperci z bloga na temat jakości powietrza https://niebojsmoga.pl doradzają  m.in. jak zadbać o prawidłową wilgotność powietrza, jak dobrać oczyszczacz powietrza dla alergika czy przedszkoli. Ważne, żeby oczyszczacze były wyposażone w filtr węglowy i filtr HEPA, ponieważ ten jest w stanie zatrzymać  od 95% do 99,997% zanieczyszczeń powietrza z pomieszczenia. Wymuszając ruch powietrza w pomieszczeniu, oczyszczacz ściąga do siebie zanieczyszczenia, które następnie filtrowane są w urządzeniu. Szkodliwe substancje i zanieczyszczenia zostają na powierzchni filtrów, a wydmuchiwane z powrotem powietrze jest zdrowe i czyste. Na rynku istnieje wiele marek i modeli oczyszczaczy, różniących się wydajnością, skutecznością filtrów, zastosowanymi funkcjami, dodatkami, jak również ceną.

Podziel się
Następny artykuł

Wśród rosnącej liczby chorób alergicznych warto zwrócić uwagę na alergie pokarmowe. Niepożądane reakcje na pokarmy należy nazywac nadwrażliwością na p... czytaj dalej