Rak stercza jest w Polsce  jednym z najczęściej występujących nowotworów u mężczyzn oraz trzecią przyczyną zgonów na choroby nowotworowe. Mikroskopowe elementy tego nowotworu spotyka się już w wieku około 50 lat u prawie 30% mężczyzn i aż u 80% mężczyzn w wieku lat 80.

Każdy mężczyzna ma prostatę, ale nie każdy zdrową

W społeczeństwie pokutuje mit, że prostata to choroba albo stan chorobowy. Tymczasem jest niezbędnym narządem mężczyzny.

Stercz (popularnie zwany prostatą) to gruczoł wielkości kasztana, umiejscowiony poniżej pęcherza moczowego. Pełni funkcje moczowo-płciowe. Jego wydzielina wchodzi w skład spermy i umożliwia plemnikom poruszanie się.

Stercz ma około 3-3,5 cm szerokości i może ważyć około 15-20 g, zależnie od budowy mężczyzny. Po urodzeniu stercz jest wielkości groszku i stopniowo wzrasta, najszybciej w okresie dojrzewania. Następnie tempo wzrostu maleje. Mniej więcej w wieku 30 lat narząd osiąga wielkość dojrzałą – typową dla dorosłego mężczyzny.

Gruczoł krokowy mężczyzn w wieku od 30 do 50. roku życia nie zmienia zwykle swojej wielkości. Po 50. roku życia dochodzi zazwyczaj do jego powiększenia, co może być wynikiem procesów starzenia lub zmian w równowadze hormonalnej.

Rak prostaty

Rak stercza jest w Polsce  jednym z najczęściej występujących nowotworów u mężczyzn oraz trzecią przyczyną zgonów na choroby nowotworowe. Mikroskopowe elementy tego nowotworu spotyka się już w wieku około 50 lat u prawie 30% mężczyzn i aż u 80% mężczyzn w wieku lat 80. Guz ten rozwija się stosunkowo powoli, niekiedy bezobjawowo. Początkowo objawy mogą sugerować łagodny rozrost stercza, dlatego tak ważne jest wykrycie go w fazie, w której można leczyć go radykalnie i skutecznie. U znacznej części pacjentów, zwłaszcza chorych na nowotwór o niskim stopniu zaawansowania, choroba przebiega bezobjawowo.

Wczesnemu wykrywaniu raka stercza może służyć regularne badanie gruczołu krokowego u urologa. Co najmniej raz w roku zaleca się je osobom, które przekroczyły 50. rok życia lub wcześniej, w przypadku pojawienia się objawów zaburzeń w oddawaniu moczu, lub wówczas, gdy w najbliższej rodzinie (ojciec, brat) odnotowano zachorowanie na raka stercza w młodym wieku.

Wielu mężczyzn odwleka wizytę u urologa. Spowodowane jest to zarówno skrępowaniem, jak i brakiem podstawowej wiedzy na temat chorób stercza oraz możliwości ich leczenia.

Rak prostaty - czynniki ryzyka

• otyłość
• siedzący tryb życia,
• wstrzemięźliwość płciowa,
• stany zapalne dróg moczowych
• czynniki genetyczne

Objawy rozrostu stercza częściej rozpoznaje się u mężczyzn:

• spożywających dużą ilość mięsa, tłuszczu i małą ilość warzyw,
• spożywających nadmierne ilości mleka,
• stosujących używki powodujące obrzęk gruczołu krokowego, w tym alkohol (zwłaszcza wysokoprocentowy),
•  spożywających nadmierną ilość ostrych przypraw,
• prowadzących stresujący tryb życia.

Nie zaobserwowano istotnego związku pomiędzy łagodnym rozrostem stercza, a paleniem papierosów.  

Rak prostaty - objawy

Prawdopodobieństwo zachorowania  na raka gruczołu krokowego wzrasta po 50. roku życia. Rak prostaty we wczesnej fazie nie powoduje żadnych dolegliwości. Wykrycie go w tej początkowej, bezobjawowej fazie przez urologa, gwarantuje możliwość zastosowania radykalnej terapii zwiększającej prawdopodobieństwo pełnego wyleczenia.

Dopiero zaawansowany rak powoduje dolegliwości , które mogą być podobne do tych,jakie obserwuje się również w łagodnym rozroście gruczołu krokowego.

Należą do nich:

• częstsze oddawanie moczu w nocy i w dzień,
• parcie na mocz typu naglącego,
• zaleganie moczu w pęcherzu, czy też całkowite zatrzymanie moczu.

W postaci rozsianej mogą dołączyć się objawy bólowe, związane z przerzutami do układu kostnego.

Nie wolno ignorować żadnych dolegliwości ze strony układu moczowego, dlatego każdy mężczyzna po 50 roku życia powinien raz w roku zgłaszać się do urologa na badania kontrolne.

Rak prostaty - badania

Jednym z najbardziej skutecznych badań jest wykonywane przez urologa badanie DRE, czyli badanie per rectum, polegające na ocenie stanu gruczołu palcem przez odbytnicę. Badanie to umożliwia ocenę wielkości gruczołu krokowego oraz ewentualne wczesne wykrycie zmian w obrębie stercza. Jest to badanie podstawowe, któremu mężczyźni powinni się poddawać raz w roku. Badanie rektalne najszybciej i stosunkowo bezbłędnie wykrywa miejscowe zmiany stercza o różnym charakterze.

Kolejnym krokiem w przypadku podejrzenia raka stercza lub określenia grupy ryzyka jest badanie krwi, w celu oznaczenia czynności nerek oraz badanie stężenia markera nowotworowego, charakterystycznego dla raka stercza - tzw. antygenu PSA. Ulega on wzrostowi w stanach zapalnych i, głównie, w raku stercza. Podwyższone stężenie PSA w surowicy krwi jest ważnym objawem i może służyć, w przypadku potwierdzenia diagnozy nowotworowej, do monitorowania postępu choroby. Dzięki badaniu PSA możliwe jest  także wykrycie choroby w jej bezobjawowej fazie, a co za tym idzie podjęcie wczesnego najlepiej rokującego leczenia raka, zanim pojawią się przerzuty do węzłów chłonnych i kości. 

Stopień opróżnienia pęcherza i obecność wcześniej opisanych powikłań można przeanalizować w oparciu o ultrasonografię, która umożliwia ocenę nerek, pęcherza moczowego, wymiarów stercza i objętości moczu, jaka pozostaje w pęcherzu po zakończeniu jego oddawania. Dokładne pomiary stercza oraz jego budowę można ocenić jedynie w ultrasonograficznym badaniu przezodbytniczym (TRUS). Podczas tego badania można przeprowadzić biopsję gruboigłową stercza (ocena histopatologiczna).

Ocenę zaawansowania raka gruczołu krokowego umożliwia wykonanie badań obrazowych. Scyntygrafia kości jest standardowym badaniem oceniającym istnienie przerzutów do układu kostnego, natomiast tomografia komputerowa oraz rezonans magnetyczny pozwalają na ocenę zaawansowania choroby.

Zobacz też: Rak prostaty - leczenie

Źródło: prostatanalata.pl

Dieta dobra dla prostaty

Dieta zawierająca duże ilości nasyconych tłuszczy, pochodzących z mięsa i produktów mlecznych, a jednocześnie uboga w owoce i warzywa dostarczające wł... czytaj dalej