„Na pewno po rzuceniu palenia przytyję”, „moja babcia paliła całe życie i nigdy nie zachorowała”, „na coś trzeba umrzeć”. Czy rzeczywiście papierosy są tak bardzo szkodliwe?

Oddychanie - jak wygląda proces?

Przeciętnie oddychasz 12 razy na minutę. Nabierasz powietrze nosem lub przez usta, dalej biegnie ono gardłem, przez krtań do tchawicy. Tchawica natomiast rozdziela się na dwa oskrzela główne: lewe i prawe, a każde oskrzele dzieli się dalej na mniejsze oskrzela i oskrzeliki, aż wreszcie powietrze wpada do pęcherzyków płucnych. Tam następuje wymiana gazowa – tlen z powietrza wędruje do krwi, a z nią do każdej komórki Twojego ciała. Szkodliwy dwutlenek węgla pokona odwrotną drogę i z wydechem opuści Twoje ciało. Twoje dwa płuca: lewe i prawe stale dbają o to, żeby dostarczyć porcję tlenu, bez którego nie moglibyśmy żyć. Zauważ, że potrzebujemy tlenu, a nie dymu papierosowego, spalin czy zanieczyszczeń z fabrycznych kominów. 

Niestety w Polsce palenie papierosów jest nadal ogromnym problemem. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2009 roku papierosy paliło codziennie 33% mężczyzn i 18% kobiet. Warto zaznaczyć, że od kilkunastu lat obserwuje się pozytywne zjawisko zmniejszenia rozpowszechnienia palenia wśród mężczyzn (w 1996r. paliło aż 41% mężczyzn!) przy nieco mniejszym zmniejszeniu liczby palących kobiet (w 1996r. paliło 19,4% kobiet).

Palenie papierosów – o co tyle hałasu?

Palenie papierosów wybitnie zwiększa ryzyko rozwoju nie tylko raka płuc, ale także nowotworów złośliwych wargi, języka, gardła oraz krtani (aż 90% chorych z rakiem krtani to palacze papierosów!).

Wpływ palenia papierosów na rozwój nowotworów złośliwych, w tym także płuc, został już udowodniony w wielu badaniach. Niestety wciąż powtarzane są mity, które skutecznie hamują „zatwardziałych palaczy” przed ostatecznym rozprawieniem się z nałogiem: „na pewno po rzuceniu palenia przytyję”, „moja babcia paliła całe życie i nigdy nie zachorowała”, „na coś trzeba umrzeć”- te i jeszcze inne wytłumaczenia da się często słyszeć. Niestety fakty są przerażające: rak płuca stanowi w Polsce prawie 20% wszystkich zachorowań na nowotwory złośliwe i jest jednocześnie największym „zabójcą” wśród nowotworów złośliwych! Towarzystwa naukowe podkreślają, że na obserwowane trendy w zachorowalności i umieralności na nowotwory złośliwe największy wpływ ma palenie papierosów (czynniki rakotwórcze dymu tytoniowego). W 2012 więcej kobiet zmarło z powodu raka płuca niż piersi!

Nowotwór to nie wszystko...

Dym papierosowy u wieloletnich „palaczy” nieodwracalnie uszkadza drogi oddechowe doprowadzając do rozwoju przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (w skrócie POCHP). Szacuje się, że w Polsce na POCHP cierpi ok. 10% populacji powyżej 30. roku życia. POCHP jest chorobą postępującą, która w konsekwencji doprowadza do ograniczenia jakości życia, gdyż chorym dokucza przewlekły kaszel, odkrztuszanie plwociny oraz duszność. Najczęściej na początku duszność występuje tylko w trakcie wysiłków, a w miarę rozwoju choroby i dalszego niszczenia dróg oddechowych, także w czasie spoczynku.

Jeśli od dłuższego czasu doskwiera Ci suchy kaszel, łatwiej się męczysz, towarzyszy Ci duszność – zgłoś się do swojego lekarza, gdyż mogą to być objawy POCHP. Może warto rozważyć wykonanie zdjęcia rentgenowskiego klatki piersiowej oraz spirometrii, która pozwoli ocenić sprawność Twoich płuc.

Istnieje wiele leków, w tym także wziewnych, które skutecznie mogą zmniejszać objawy choroby, ale pamiętaj – tylko zaprzestanie palenia papierosów może wpłynąć na zahamowanie postępu choroby. Pamiętaj – bierne palenie też ma znaczenie co oznacza, że nawet przebywanie w „zadymionych” pomieszczeniach, nawet jeśli Ty nie palisz, jest dla Ciebie szkodliwe!

Daj sobie prawo do czystego powietrza – zadbaj o to, by w Twoim otoczeniu nikt przy Tobie nie palił. Bądź też uważny na ludzi w Twoim otoczeniu – daj im prawo do czystego powietrza! Nigdy nie pal przy dzieciach. Nigdy nie pal w ciąży.

Przypisy

Wojciechowska U, Didkowska J, Zatoński W. Nowotwory złośliwe w Polsce w 2012 roku. Narodowy Program Zwalczania Chorób Nowotworowych. Warszawa 2014.

Wojtyniak B i wsp. Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-Państwowy Zakład Higieny, Warszawa 2012

Źródło: MZ

Astma ciężka - objawy, przyczyny, leczenie

W Polsce astmę - lub jej objawy - ma blisko 4 miliony osób, jednak ponad połowa z nich nie wie o swojej chorobie. Pomimo tej ogromnej skali, wciąż wok... czytaj dalej